Kuyish va uning davolash yo’llari
Kuyish terining yoki tana to’qimalarining yuqori harorat, kimyoviy narsalar yoki elektr toki ta’sirida shikastlanishi natijasida xosil bo’ladi. Kuyishlar turli darajada bo’lishi mumkin va ularning og’irligi kuygan joyning maydoni va jarohat darajasiga qarab aniqlanadi. To’g’ri yordam ko’rsatilsa, kuyishdan keyingi oqibatlar yengillashadi.
Kuyishning turlari va belgilari
Kuyish to’rt darajaga bo’linadi:
- Birinchi darajali kuyish: Teri qizaradi, shishadi, lekin pufaklar hosil bo’lmaydi. Odatda 4-5 kun ichida o’zi tuzalib ketadi.
- Ikkinchi darajali kuyish: Teri qizaradi va pufaklar xosil bo’ladi, ular suyuqlik bilan to’ladi. Bu holatda to’g’ri parvarish qilish bilan chandiq qolmasdan tuzalish mumkin.
- Uchinchi darajali kuyish: Terining qorayishi va o’lik to’qimalarning xosil bo’lishi kuzatiladi. Bu holatda jarrohlik yoki to’liq tibbiy yordam zarur bo’ladi.
- To’rtinchi darajali kuyish: Suyaklargacha shikastlanish holati. Juda og’ir va jiddiy jarohatlar bo’lib, zudlik bilan tibbiy yordam talab qilinadi.
Birinchi yordam va shoshilinch choralar
Kuyish yuz berganida birinchi yordam ko’rsatish juda muhimdir. Bu jarohatning og’irlashishini oldini oladi va shifolanishni yengillashtiradi:
- Sovuq suv qo’llash: Kuygan joyni zudlik bilan sovuq suvda yuvish, yoki sovuq mato bilan o’rab qo’yish zarur. Bu og’riqni yengillashtiradi va shishni kamaytiradi.
- Muz ishlatish: Muz polietilen xaltaga solib, kuygan joyga qo’yish mumkin. Bu jarayonni 5 daqiqadan ortiq o’tkazmaslik kerak.
- Kiyimni yechish: Agar kiyim yonib yoki issiq suv tushgan bo’lsa, zudlik bilan kiyimni yechib olish zarur.
Xalq tabobatida kuyishni davolash
Kuyishni davolashda xalq tabobatida turli usullar mavjud. Bu usullar kuyishni yengillatish va tezroq shifolanishga yordam beradi:
- Asal bilan davolash: Asal kuygan joyga qo’yilsa, yallig’lanishni kamaytiradi va teri shifolanishini tezlashtiradi.
- Piyoz va kartoshka: Piyoz va xom kartoshkani qirg’ichdan o’tkazib, kuygan joyga bog’lam qilib qo’yish mumkin. Bunarsa kuygan joyni sovutib, zararni kamaytiradi.
- Dalachoy moyi: Dalachoy moyini kuygan joyga bir necha soatda bir marotaba surtish kerak. Bu jarayon yallig’lanishni kamaytiradi va teri shifolanishini tezlashtiradi.
- Chakamug’ va gazanda o’ti: Chakamug’ guli va barglari qaynatib, kuygan joyga bog’lab qo’yish ham samarali davo hisoblanadi.
Zamonaviy tibbiy yordam
Agar kuyish juda jiddiy bo’lsa, shifokorga murojaat qilish zarur. Quyida zamonaviy tibbiy muolajalar keltirilgan:
- Operativ davolash: Uchinchi va to’rtinchi darajali kuyishlarda jarrohlik amaliyotlar zarur bo’lishi mumkin.
- Antibiotiklar: Kuygan joylarda infeksiya kopayishi xavfi bo’lsa, antibiotiknarsalar qo’llaniladi.
Kuyishdan saqlanish choralari
Kuyishlarning oldini olish uchun quyidagi choralarga amal qilish mumkin:
- Quyoshdan himoya: Quyosh ostida uzoq vaqt turmaslik va quyoshdan himoya kremlaridan foydalanish muhimdir.
- Issiqlik manbalaridan ehtiyot bo’lish: Har qanday yonishi mumkin bo’lgan buyumlardan uzoqroq turish kerak.
Yuqoridagi usullar kuyishni davolashda yordam beradi va shifolanishni tezlashtirishda samaralidi.
Husnbuzar tushda
tushda sumalak ko’rish
tushda oyoq kiyim
folbin-tushda
soch-tushda