Allergiyaga qarshi dorilar: Qaysi biri yaxshiroq?

Allergiyaga qarshi dorilar: Qaysi biri yaxshiroq?

Allergiya – bu organizmning ba’zi moddalar (allergenlar)ga haddan tashqari sezgirligi tufayli kelib chiqadigan noxush holat. Allergiyaning simptomlarini yengillashtirish va nazorat qilish uchun turli xil dori vositalari qo‘llaniladi. Ammo har bir dori vositasi turli xil allergik reaktsiyalar uchun turlicha samara berishi mumkin. Ushbu maqolada allergiyaga qarshi eng keng qo‘llaniladigan dorilar va qaysi holatlarda yaxshiroq ekanligi haqida ma’lumot beriladi.

1. Antigistamin dorilar

Antigistaminlar allergik simptomlarni yengillashtiradigan eng keng tarqalgan dorilardan biridir. Ular organizmda allergiya simptomlarini keltirib chiqaradigan gistamin moddalarining ta’sirini bloklaydi.

Afzalliklari:

• Tez ta’sir qiladi: Antigistaminlar qisqa vaqt ichida burun oqishi, qichishish, ko‘z
• https://www.youtube.com/watch?v=uWn-yEPvHM0
• yoshlanishi va teri toshmalarini yengillashtiradi.
• Keng qo‘llaniladi: Bu dorilar turli xil allergik holatlarda, jumladan, chang, hayvon juniga va oziq-ovqat allergiyasida ishlatiladi.

Kamchiliklari:

• Ba’zi antigistaminlar uyquchanlikni keltirib chiqarishi mumkin (birinchi avlod dorilari, masalan, difenhidramin).
• Ba’zi bemorlarda antigistaminlarga qarshi sezgirlik past bo‘lishi mumkin, ya’ni dorining ta’siri qisqa muddatli bo‘ladi.

Eng yaxshi antigistamin dorilar:

• Loratadin (Claritin): Uyquchanlik keltirib chiqarmaydigan antigistamin dori bo‘lib, allergik rinit va teri reaksiyalarini yengillashtirishda samarali hisoblanadi.
• Cetirizin (Zyrtec): Katta yoshlilarda ham, bolalarda ham keng qo‘llaniladi. Teri toshmalari va boshqa allergik reaksiyalarni yengillashtirishda samarali.
• Feksofenadin (Allegra): Uyquchanlik keltirib chiqarmaydigan antigistamin dori bo‘lib, uzoq muddat ta’sir qiladi va astma bilan bog‘liq allergik simptomlarni kamaytiradi.

2. Dekongestantlar

Dekongestantlar allergik burun tiqilishi va sinuzit simptomlarini yengillashtirish uchun ishlatiladi. Ular burun yo‘llaridagi qon tomirlarini toraytiradi va burun tiqilishini kamaytiradi.

Afzalliklari:

• Burun tiqilishini tezda yengillashtiradi.
• Nafas olishni osonlashtiradi.

Kamchiliklari:

• Uzoq muddat qo‘llanishi mumkin emas, chunki burun tomirlarining torayishi natijasida uzoq muddat foydalanishda burun tiqilishi qaytadan kuchayishi mumkin.
• Yurak-qon tomir kasalliklari yoki yuqori qon bosimi bo‘lgan odamlarga tavsiya etilmaydi.

Eng yaxshi dekongestantlar:

• Pseudoefedrin (Sudafed): Burun tiqilishini tezda yengillashtiruvchi samarali vosita.
• Oksimetazolin (Afrin): Burun spreyi shaklida bo‘lib, qisqa muddatli qo‘llash uchun mo‘ljallangan.

3. Kortikosteroidlar

Kortikosteroidlar allergiyaga qarshi eng kuchli dori vositalaridan biri bo‘lib, nafas yo‘llari va burundagi yallig‘lanishni kamaytiradi. Ular odatda allergik astma va allergik rinitni davolashda ishlatiladi.

Afzalliklari:

• Kuchli yallig‘lanishga qarshi ta’sir ko‘rsatadi.
• Astma bilan bog‘liq nafas olish qiyinchiliklarini samarali boshqaradi.

Kamchiliklari:

• Uzoq muddat qo‘llash salbiy ta’sirlarni, masalan, suyakning zaiflashishi, yuqori qon bosimi va qandli diabet xavfini oshirishi mumkin.
• Og‘ir allergik holatlar uchun mo‘ljallangan va faqat shifokor tomonidan tavsiya qilinganda qo‘llanilishi kerak.

Eng yaxshi kortikosteroidlar:

• Flutikazon (Flonase): Burun spreyi shaklida bo‘lib, burun tiqilishi va rinit simptomlarini kamaytiradi.
• Beklometazon (Qvar): Astma bilan bog‘liq simptomlarni yengillashtiruvchi kuchli kortikosteroid inhaleri.

4. Leukotrien retseptor antagonistlari

Leukotrien retseptor antagonistlari, masalan, montelukast (Singulair), astma va ba’zi turdagi allergiyalarda ishlatiladigan dori vositasidir. Ular leukotrien deb ataladigan moddalarni bloklab, allergik reaksiyalar va nafas yo‘llarining yallig‘lanishini kamaytiradi.

Afzalliklari:

• Astma va allergik rinitni birgalikda boshqaradi.
• Nafas olishni yaxshilaydi va burun tiqilishini kamaytiradi.

Kamchiliklari:

• Ba’zida uyqu buzilishi yoki bosh og‘rig‘i keltirib chiqarishi mumkin.
• Astma simptomlarini kuchaytiradigan jiddiy allergik holatlar uchun emas.

Eng yaxshi leukotrien antagonistlari:

• Montelukast (Singulair): Astma bilan bog‘liq allergik simptomlarni kamaytirish uchun keng qo‘llaniladi.

5. Immunoterapiya (allergiya o‘q-dori)

Immunoterapiya allergik astma va allergik rinitni davolash uchun uzoq muddatli yechim bo‘lishi mumkin. Bu usul allergenlarga qarshi immun tizimini moslashtirish uchun kichik dozalarda allergenlarni yuborish orqali amalga oshiriladi. Vaqt o‘tishi bilan bu organizmning allergenlarga nisbatan sezgirligini kamaytiradi.

Afzalliklari:

• Allergik reaksiyalarni uzoq muddatli davrda kamaytiradi.
• Bemorning allergenlarga bo‘lgan chidamliligini oshiradi.

Kamchiliklari:

• Davolash uzoq davom etadi va bir necha oy yoki yilga cho‘zilishi mumkin.
• Har bir bemor uchun mos kelavermaydi va faqat shifokor nazorati ostida amalga oshiriladi.

Xulosa

Allergiyaga qarshi dori vositasini tanlash allergiyaning turiga va simptomlarning og‘irlik darajasiga bog‘liq. Antigistaminlar ko‘pchilik uchun samarali va tez ta’sir ko‘rsatadi, ammo burun tiqilishi va astma kabi jiddiy simptomlar uchun dekongestantlar yoki kortikosteroidlar kerak bo‘lishi mumkin. Og‘ir allergik astma holatlarida immunoterapiya uzoq muddatli yechim bo‘lishi mumkin. Har qanday dori vositasini qabul qilishdan oldin shifokor bilan maslahatlashish muhimdir.

Uy hayvonlariga allergiya: Belgilari va oldini olish usullari

Uy hayvonlari ko‘pchilik uchun do‘st va hamroh bo‘lsa-da, ba’zi odamlar uchun ularning junlari va teri zarrachalari allergik reaksiyalarni keltirib chiqarishi mumkin. Mushuk, it va boshqa uy hayvonlari junidagi oqsillar nafas olish tizimiga ta’sir qilib, allergik simptomlarni keltirib chiqaradi. Bu maqolada uy hayvonlariga allergiya belgilari va oldini olish usullari haqida ma’lumot beriladi.

Uy hayvonlariga allergiyaning sabablari

Uy hayvonlariga allergiyaning asosiy sababi hayvonlarning junida, teri zarrachalarida, siydigi va tupugida mavjud bo‘lgan oqsillardir. Bu allergenlar havoga tarqalib, odamning nafas olish yo‘llariga kirganda immun tizimi tomonidan noto‘g‘ri tan olinadi va allergik reaksiyalar yuzaga keladi.

Eng ko‘p allergiyani keltirib chiqaradigan hayvonlar quyidagilardir:

• Mushuklar: Mushuklarning teri va tupugi eng kuchli allergen hisoblanadi.
• Itlar: Itlarning juni va teri zarrachalari allergiyani keltirib chiqarishi mumkin.
• Quyonlar, kemiruvchilar: Ushbu hayvonlar ham teri zarralari orqali allergik reaktsiyalarni keltirib chiqarishi mumkin.

Uy hayvonlariga allergiyaning belgilari

Uy hayvonlariga allergiya belgilari allergenlar bilan aloqa qilgandan keyin bir ne