Vitaminlar yetishmasligi va xalq tabobati yo’llari

Vitaminlar yetishmasligi va xalq tabobati yo’llari

Vitaminlar yetishmasligi, ya’ni avitaminoz — bu azoizmda zarur vitaminlarning yetarli darajada bo‘lmagan holati hisoblanib, turli kasalliklarning kopayishiga olib keladi. Inson azoizmi uchun A, B, C, D, E kabi muhim vitaminlar talab qilinadi. Ushbu vitaminlarning yetishmasligi azoizmning turli funksiyalarida buzilishlarga sabab bo‘ladi. Vitaminlar yetarli bo‘lmaganida, immunitet pasayadi, narsa almashinuvi buziladi va umumiy sog‘liq holati yomonlashadi.

Vitamin yetishmasligining asosiy sabablari

Vitamin yetishmasligining asosiy sabablari orasida noto‘g‘ri ovqatlanish, noto‘g‘ri saqlangan oziq-ovqatlarni iste’mol qilish, shuningdek, ayrim mahsulotlarni qaynatish yoki pishirish natijasida vitaminlar yo‘qolishi ko‘p uchraydi. Masalan, yengil ovqatlanish yoki monoton taomlar ratsioni vitamin yetishmasligiga olib keladi. Ayniqsa, yangi meva va sabzavotlar kam iste’mol qilinganda bu holat tez rivojlanadi.

A vitamini yetishmasligi

A vitamini (retinol) yetishmasligi ko‘zning qorong‘ida yaxshi ko‘rmasligiga, ya’ni “tungi ko‘rlik”ning kopayishiga olib keladi. Shuningdek, bu vitamin yetishmaganda, teri quruqlashadi, sochlar quriydi va tishlar zaiflashadi. A vitaminining yetishmasligi azoizmning o‘sish jarayoniga va immun tizimiga ham salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Ushbu vitamin ko‘proq sabzi, pomidor, tuxum, sut, baliq va go‘sht mahsulotlarida bo‘ladi.

B vitaminlari yetishmasligi

B guruhi vitaminlarining yetishmasligi aksariyat asab tizimi va narsa almashinuvi jarayonlarini buzadi. B1 vitamini (tiamin) yetishmasligida xotira pasayadi, odam nervoz bo‘ladi, ishtaha yo‘qoladi, tishlar va teri kasalliklari rivojlanadi. B2 vitamini (riboflavin) yetishmaganda esa ko‘z xiralashadi, teri quruqlashadi va sochlar to‘kiladi. Ushbu vitaminlar ko‘proq go‘sht, sut, tuxum, donli mahsulotlar va yashil sabzavotlarda mavjud.

C vitamini yetishmasligi

C vitamini (askorbin kislotasi) yetishmaganda odam tez-tez shamollaydi, qon tomirlari zaiflashadi va jarohatlar sekin bitadi. Shuningdek, odam tez charchash, lanch bo‘lish kabi holatlar bilan duch keladi. C vitaminini kartoshka, bulg‘or qalampiri, limon, apelsin va na’matak kabi meva va sabzavotlardan olish mumkin. Bu vitamin immunitetni kuchaytiradi va teri sog‘lig‘ini saqlashda katta ahamiyatga ega.

D vitamini yetishmasligi

D vitamini yetishmaganda suyaklar zaiflashadi va bola azoizmida rivojlanish jarayonlari to‘xtab qoladi. Bu holat bolalarda raxit kasalligiga olib kelishi mumkin. Kattalarda esa suyaklar mo‘rtlashib, osteoporoz rivojlanadi. D vitamini yetishmasligini oldini olish uchun baliq yog‘i, tuxum, sut mahsulotlarini iste’mol qilish va oftobda bo‘lish tavsiya etiladi.

E vitamini yetishmasligi

E vitamini (tokoferol) yetishmasligi tananing umumiy ish qobiliyatini va jinsiy salohiyatni pasaytiradi. Bu vitamin azoizmni erkin radikallardan himoya qiladi va yurak mushaklarining faoliyatini yaxshilaydi. E vitamini ko‘proq o‘simlik moylari, yong‘oq va buğ‘doy unida bo‘ladi.

Vitamin yetishmasligini davolashda xalq tabobati yo’llari

Vitamin yetishmasligini davolashda xalq tabobati yo’llari keng qo‘llaniladi. Quyida ushbu holatni yengillashtirishda yordam beradigan samarali usullar keltirilgan:

1. Na’matak damlamasi: Na’matak mevasini sovuq suvda yuvib, ustiga qaynoq suv quying va suv bug‘ida 10 daqiqa davomida qaynatib, termosga solib, bir kecha saqlang. Kuniga 3 mahal yarim stakandan ichish tavsiya etiladi. Bu damlama C vitaminiga boy hisoblanib, immunitetni mustahkamlaydi va vitamin yetishmasligining oldini oladi.
2. Qora smorodina damlamasi: Qora smorodina mevalaridan 2 osh qoshiq olib, qaynoq suvda damlab, kuniga bir necha mahal ichish foydali. Ushbu mevalar C vitamini bilan boy hisoblanib, shamollash kasalliklariga qarshi samarali hisoblanadi.
3. Qora smorodina va na’matak aralashmasi: Qora smorodina va na’matak mevalaridan teng miqdorda olib, qaynoq suvda damlab ichish C va A vitaminlarini yetkazib beradi.
4. Pomidor sharbati: Har kuni 150-200 gramm pomidor sharbati ichish orqali A va C vitaminlar yetishmasligini to‘ldirish mumkin. Pomidor azoizmga temir va kaliy kabi muhim elementlarni ham ta’minlaydi.

azoizmda vitaminlarni to‘ldirish

Vitamin yetishmasligining oldini olish uchun yil davomida yangi meva-sabzavotlarni iste’mol qilish lozim. Shuningdek, oziq-ovqat mahsulotlarini to‘g‘ri saqlash va pishirish ham vitaminlar saqlanishiga yordam beradi. Uy sharoitida tayyorlanadigan damlamalar va tabiiynarsalar orqali azoizmni zarur vitaminlar bilan ta’minlash mumkin.

Husnbuzar tushda
tushda sumalak ko’rish
tushda oyoq kiyim
folbin-tushda
soch-tushda