Zotiljam (O’pka yallig’lanishi) va uni davolash yo’llari
Zotiljam, ya’ni pnevmoniya, o’pka to’qimalarining yallig’lanishi bilan bo’ladigan jiddiy kasallikdir. U nafas yo’llari orqali kirib keladigan viruslar, bakteriyalar yoki zamburug’lar tufayli rivojlanadi. Zotiljam ko’pincha respirator infeksiyalar va shamollashlardan keyingi asorat sifatida ham xosil bo’ladi. O’z vaqtida va to’g’ri davolanmasa, kasallik surunkali tus olishi yoki o’pka to’qimasidagi qaytarib bo’lmaydigan o’zgarishlarga olib kelishi mumkin.
Zotiljamning sabablari va kopayishi
Zotiljamning asosiy sabablari — bakteriyalar, viruslar va nafas yo’llaridagi mikroblardir. Quyida ularning turlari keltirilgan:
- Bakteriyalar: Pnevmokokklar, streptokokklar va stafilokokklar o’pka to’qimasining yallig’lanishiga olib keladi.
- Viruslar: Gripp, adenoviruslar va koronaviruslar zotiljamning virusli shaklini olib keladi.
- Intoksikatsiya: azoizmdagi ichki zaharlanish, sovuqqa chalinish yoki jismoniy charchoq kasallik kopayishini tezlashtiradi.
Zotiljamning belgilari
Zotiljamning belgisi juda tez xosil bo’lishi mumkin. Asosiy simptomlari quyidagi holatlarda namoyon bo’ladi:
- Isitmaning ko’tarilishi: Isitma ko’tariladi, badan larzaga tushadi, asabiylik va kuchsizlik xosil bo’ladi.
- Yo’tal va balg’am: Avvalida quruq yo’tal kuzatilib, keyin balg’am xosil bo’ladi.
- Nafas olish muammolari: kasal tez nafas oladi, havo yetishmovchiligini sezadi.
- Qovurg’a ostida og’riq: Ko’pincha biqinda og’riq seziladi va bu yotalganda kuchayadi.
Xalq tabobati bilan davolash yo’llari
Zotiljamni davolashda an’anaviy tibbiyot bilan bir qatorda xalq tabobati ham keng qo’llaniladi. Quyida zotiljamni yengillashtiruvchi va davolovchi tabiiynarsalar keltirilgan:
- Anjir va sut qaynatmasi: Ikki dona quritilgan anjirni bir stakan sutda qaynatib, issiq holda kuniga ikki mahal ichish tavsiya etiladi. Bu yo’talni yengillashtirishga yordam beradi.
- Sarimsoq va piyoz sharbati: Sarimsoq yoki piyozdan sharbat olib, unga asal qo’shib kuniga uch mahal ovqat oldidan bir choy qoshiq ichish zotiljamni yengillashtiradi.
- Suli va sarimsoq qaynatmasi: Bir stakan suliga bir bosh kichkinalangan sarimsoq qo’shib, 2 litr sut bilan qaynatiladi. Bu qaynatmani uyqu oldidan issiq holda ichish mumkin.
- Qalampirli plastir: Teriga qalampirli plastir yopishtirish yoki xantal qo’yish o’pka yallig’lanishini yengillashtiradi.
To’g’ri parhez va ovqatlanish
Zotiljamni davolashda to’g’ri ovqatlanish katta ahamiyatga ega. kasalning ratsionida ko’p miqdorda vitaminlarga boy, yengil hazm bo’ladigan ovqatlar bo’lishi zarur. Quyida parhez tavsiyalari keltirilgan:
- Sabzavot va meva sharbatlari: Sabzi va lavlagi sharbatlari azoizmni vitaminlar bilan to’yintiradi va tiklanish jarayonini tezlashtiradi.
- Ildiz sabzavotlar: Kartoshka, lavlagi va boshqa ildiz sabzavotlar sovituvchi va kuchi qaytaradigan ta’sir ko’rsatadi.
- Guruch va arpa sho’rvasi: Guruch va arpa sho’rvalari o’pka yallig’lanishini yengillashtiradi va hajmni tiklashga yordam beradi.
Davolashning xalqonanarsalari
- Asal va yog’ arlashmasi: Asal bilan zig’ir yog’ini aralashtirib, kuniga ikki mahal ichish kasalga kuch bag’ishlaydi.
- Shirinmiya ildizlari qaynatmasi: Shirinmiya ildizidan damlama tayyorlab, kuniga bir necha mahal ichish o’pka shamollashini davolashda samaralinarsa hisoblanadi.
Yuqoridagi usullar zotiljamni davolashda yordam beradi va kasallikning oldini olishda yordamchinarsa sifatida qo’llanilishi mumkin
Husnbuzar tushda
tushda sumalak ko’rish
tushda oyoq kiyim
folbin-tushda
soch-tushda
