- Gemorroy Belgilari: Qachon Shifokorga Murojaat Qilish Kerak?
- Gemorroyning Turlari
- Gemorroyning Asosiy Belgilari
- 1. Qon Ketishi
- 2. Og‘riq va Noqulaylik
- 3. Qichishish va Yonish Hissi
- 4. Shish
- 5. Najasni To‘liq Tushira Olmaslik Hissi
- Qachon Shifokorga Murojaat Qilish Kerak?
- 1. Qon Ketishi Davomiyligi
- 2. Qattiq Og‘riq
- 3. Trombik Gemorroy
- 4. Shishning Kuchayishi
- 5. Tez-tez Uchraydigan Gemorroy
- 6. Ba’zi Belgilar Boshqa Kasalliklar Bilan Bog‘liq Bo‘lishi Mumkin
- Gemorroyni Davolash Usullari
- 1. Dori-darmonlar
- 2. Gigiyena Qoidalariga Rioya Qilish
- 3. Jarrohlik Aralashuvi
- Xulosa
Gemorroy Belgilari: Qachon Shifokorga Murojaat Qilish Kerak?
Gemorroy — to‘g‘ri ichak va orqa teshikdagi tomirlarning kengayishi natijasida yuzaga keladigan keng tarqalgan sog‘liq muammosi hisoblanadi. Bu holat ko‘p odamlar tomonidan kichik noqulaylik sifatida qabul qilinsa-da, ba’zi hollarda gemorroy jiddiy asoratlarga olib kelishi mumkin. Ushbu maqolada gemorroyning asosiy belgilari, alomatlari va qachon shifokorga murojaat qilish kerakligi haqida to‘liq ma’lumot beriladi.
Gemorroyning Turlari
Gemorroy ikki asosiy turga bo‘linadi:
- Ichki gemorroy: To‘g‘ri ichakning ichki qismidagi tomirlar kengayganda yuzaga keladi.
- Tashqi gemorroy: Orqa teshik atrofidagi tomirlarning kengayishi natijasida paydo bo‘ladi.
Ikkala turdagi gemorroy ham bir xil sabablarga ega bo‘lishi mumkin, lekin belgilari va
asoratlari farq qilishi mumkin.
Gemorroyning Asosiy Belgilari
Gemorroy odatda noqulaylik, qichishish va og‘riq kabi belgilarga ega bo‘ladi. Quyida gemorroyning eng ko‘p uchraydigan belgilariga qisqacha to‘xtalamiz:
1. Qon Ketishi
Gemorroyning eng keng tarqalgan belgisi — hojat paytida yoki undan keyin yuzaga keladigan qon ketishidir. Bu odatda hojat qog‘ozida yoki najas ustida qizil qon tomchilari ko‘rinishida bo‘ladi. Ichki gemorroyda qon ketishi tashqi ko‘rinmaydi, lekin tashqi gemorroyda bu juda aniq ko‘rinishi mumkin.
2. Og‘riq va Noqulaylik
Tashqi gemorroyda tomirlar shishib, yallig‘lanib ketadi, bu esa hojatga chiqishda og‘riq va noqulaylikni keltirib chiqaradi. Og‘riqning darajasi gemorroyning kattaligi va bosqichiga qarab farqlanishi mumkin. Ichki gemorroy odatda og‘riqsiz bo‘lishi mumkin, lekin yallig‘lanish yoki asoratlar paydo bo‘lganda noqulaylik tug‘diradi.
3. Qichishish va Yonish Hissi
Gemorroy bilan bog‘liq bo‘lgan yana bir keng tarqalgan alomat — orqa teshik atrofidagi qichishish va yonish hissidir. Bu alomat gemorroyning tashqi shaklida tez-tez kuzatiladi. Qichishish odatda hojatdan keyin kuchayadi va odamga sezilarli noqulaylik keltiradi.
4. Shish
Tashqi gemorroyning yana bir belgisi — orqa teshik atrofidagi shishdir. Bu joyning shishi va qattiqlashishi bemor tomonidan qo‘lda sezilishi mumkin. Ba’zi hollarda shish og‘riq bilan birga keladi va odamning harakatlanishini qiyinlashtiradi.
5. Najasni To‘liq Tushira Olmaslik Hissi
Ichki gemorroyda odamda najasni to‘liq tushirmaganlik hissi paydo bo‘lishi mumkin. Bu hissiyot gemorroyning joylashuvi va ichak harakatlarini qiyinlashtirishi bilan bog‘liq.
Qachon Shifokorga Murojaat Qilish Kerak?
Gemorroyning yengil holatlari odatda uy sharoitida davolanadi va vaqt o‘tishi bilan o‘z-o‘zidan yo‘qoladi. Biroq, ba’zi hollarda shifokorga murojaat qilish zarur. Quyida shifokorga murojaat qilish kerak bo‘lgan holatlar haqida ma’lumot beriladi:
1. Qon Ketishi Davomiyligi
Agar sizda muntazam qon ketish kuzatilsa, bu jiddiy muammo bo‘lishi mumkin. Ko‘p hollarda gemorroy bilan bog‘liq qon ketishi kichik va qisqa muddatli bo‘ladi, ammo uzoq vaqt davomida yoki ko‘p miqdorda qon ketishi jiddiy xavf tug‘diradi. Bunday holatda shifokorga murojaat qilish zarur.
2. Qattiq Og‘riq
Gemorroy bilan bog‘liq bo‘lgan qattiq og‘riq odatda tashqi gemorroyning belgisi hisoblanadi. Og‘riq shu darajada bo‘lishi mumkinki, bu odamning kundalik faoliyatlarini bajarishiga to‘sqinlik qiladi. Agar og‘riq uy sharoitida davolash choralariga qaramay davom etsa, shifokorga murojaat qilish lozim.
3. Trombik Gemorroy
Ba’zi hollarda tashqi gemorroyda qon tomirlarida tromb (qon quyqasi) hosil bo‘ladi. Bu holatni trombik gemorroy deb atashadi. Trombik gemorroy juda kuchli og‘riq, shish va qon ketishiga sabab bo‘lishi mumkin. Ushbu holatda tezda tibbiy yordam ko‘rsatish kerak, chunki trombning yiringlashishi yoki boshqa asoratlarni keltirib chiqarishi mumkin.
4. Shishning Kuchayishi
Agar gemorroydagi shish kattalashib, boshqa joylarga tarqaladigan bo‘lsa, bu jiddiy muammo bo‘lishi mumkin. Shish bilan birga qattiq og‘riq, issiqlik yoki qizarish bo‘lsa, bu infeksiya belgilari bo‘lishi mumkin. Bunday holatda shifokor bilan maslahatlashish muhimdir.
5. Tez-tez Uchraydigan Gemorroy
Agar sizda gemorroy muntazam ravishda qaytalansa va bu alomatlar uzoq vaqt davomida davom etsa, sizda surunkali gemorroy bo‘lishi mumkin. Bu holatda shifokor bilan maslahatlashish va davolash rejasi tuzish kerak bo‘ladi.
6. Ba’zi Belgilar Boshqa Kasalliklar Bilan Bog‘liq Bo‘lishi Mumkin
Gemorroyning ba’zi belgilari, masalan, qon ketishi, boshqa jiddiy kasalliklarning belgisi bo‘lishi mumkin, jumladan, ichak saratoni yoki boshqa infeksiyalar. Shuning uchun, agar sizda bunday belgilar kuzatilsa va ularni gemorroydan deb o‘ylasangiz ham, shifokorga murojaat qilish tavsiya etiladi. Faqatgina shifokor to‘g‘ri tashxis qo‘yishi va kerakli davolashni belgilashi mumkin.
Gemorroyni Davolash Usullari
Agar sizda gemorroy belgilari kuzatilsa va ular o‘z vaqtida davolanmasa, kasallik asoratlarga olib kelishi mumkin. Shifokor tomonidan belgilangan davolash usullari quyidagilardan iborat bo‘lishi mumkin:
1. Dori-darmonlar
Shifokor sizga gemorroyni yengillashtiradigan malhamlar, kremlar yoki dorilarni tavsiya qilishi mumkin. Bu vositalar og‘riqni kamaytirish, yallig‘lanishni yengillashtirish va qon ketishni to‘xtatishga yordam beradi.
2. Gigiyena Qoidalariga Rioya Qilish
Shifokor gemorroy bilan bog‘liq noqulayliklarni kamaytirish uchun to‘g‘ri gigiyenik choralar haqida maslahatlar berishi mumkin. Orqa teshik atrofini toza va quruq saqlash gemorroyni kuchaytirishni oldini oladi. Sovun va boshqa kimyoviy moddalarni ishlatishdan saqlanish kerak, chunki ular terining yallig‘lanishiga sabab bo‘lishi mumkin.
3. Jarrohlik Aralashuvi
Og‘ir holatlarda yoki konservativ davolash usullari samarali bo‘lmaganida jarrohlik aralashuvi talab qilinishi mumkin. Bu gemorroyni olib tashlash yoki uni qisqartirish uchun qo‘llaniladigan jarrohlik amaliyotidir. Shifokor gemorroyning darajasiga qarab jarrohlik yoki boshqa invaziv davolash usullarini tavsiya qilishi mumkin.
Xulosa
Gemorroy ko‘plab odamlarda uchraydigan keng tarqalgan sog‘liq muammosi bo‘lishiga qaramasdan, uning belgilari va jiddiyligi farqlanadi. Gemorroyning yengil holatlari odatda