- Erkaklar va ayollarda gemorroyning farqlari
- Gemorroyning umumiy sabablari
- Erkaklarda gemorroyning xususiyatlari
- 1. Uzoq vaqt davomida og‘ir jismoniy mehnat
- 2. Spirtli ichimliklar va nosog‘lom ovqatlanish odatlari
- 3. Jismoniy faollikning yetishmasligi
- 4. Erkaklardagi belgilarning kuchliroq namoyon bo‘lishi
- Ayollarda gemorroyning xususiyatlari
- 1. Homiladorlik
- 2. Tug‘ruq jarayoni
- 3. Gormonal o‘zgarishlar
- 4. Ayollarda gemorroyning yumshoqroq kechishi
- Xulosa
Erkaklar va ayollarda gemorroyning farqlari
Gemorroy — to‘g‘ri ichak va orqa teshik atrofidagi tomirlarning kengayishi va yallig‘lanishi bilan kechadigan keng tarqalgan kasallikdir. Erkaklar va ayollarda gemorroyning sabablari va belgilari ko‘pincha o‘xshash bo‘lsa-da, biologik farqlar, turmush tarzi va ba’zi boshqa omillar kasallikning rivojlanishi va uning namoyon bo‘lishiga ta’sir qilishi mumkin. Ushbu maqolada erkaklar va ayollarda gemorroyning sabablari, belgilari va davolash usullari o‘rtasidagi farqlar haqida batafsil ma’lumot beriladi.
Gemorroyning umumiy sabablari
Erkaklar va ayollarda gemorroyning sabablari ko‘pincha bir xil bo‘ladi. Asosiy omillar quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
- Ich qotishi: Ich qotishi gemorroyni kuchaytiruvchi eng keng tarqalgan sababdir. Najas qattiq bo‘lganda hojatga chiqish uchun kuchanish talab etiladi, bu esa to‘g‘ri ichak atrofidagi tomirlarga bosim tushishiga olib keladi.
- Uzoq vaqt o‘tirish yoki o‘tirgan holatda ishlash: Uzoq vaqt davomida o‘tirish
- to
mirlarga ortiqcha bosim tushishiga sabab bo‘ladi va gemorroyning rivojlanishiga olib keladi.
- Kamharakatlik: Jismoniy faollikning yetishmasligi qon aylanishini yomonlashtiradi va gemorroyning paydo bo‘lishiga yordam beradi.
- Og‘ir yuk ko‘tarish: Og‘ir yuk ko‘tarish paytida qorin bo‘shlig‘i va tos sohasidagi bosim ortadi, bu esa tomirlarning kengayishiga olib keladi.
Erkaklarda gemorroyning xususiyatlari
Erkaklar gemorroy bilan ko‘proq duch kelishadi, bu ba’zi turmush tarzi va kasb faoliyati bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. Quyida erkaklarda gemorroyning rivojlanishiga ta’sir qiluvchi omillar keltirilgan:
1. Uzoq vaqt davomida og‘ir jismoniy mehnat
Erkaklar ko‘pincha og‘ir jismoniy ishlar bilan shug‘ullanishadi, bu esa qorin va tos mushaklariga kuchli bosim tushishiga olib keladi. Yuk ko‘tarish va jismoniy zo‘riqish tomirlarga yuklama beradi va gemorroyning rivojlanishiga yordam beradi. Bu, ayniqsa, og‘ir atletlar, qurilish ishchilari va yuk tashuvchilar uchun dolzarb muammolardan biridir.
2. Spirtli ichimliklar va nosog‘lom ovqatlanish odatlari
Erkaklar orasida spirtli ichimliklarni ko‘proq iste’mol qilish odati gemorroyni kuchaytiruvchi omillardan biri hisoblanadi. Spirtli ichimliklar tanani suvsizlantiradi va ichak faoliyatini yomonlashtiradi, bu esa ich qotishiga olib keladi. Nosog‘lom ovqatlanish odatlari, masalan, yog‘li va qovurilgan ovqatlarni ko‘p iste’mol qilish ham ichak harakatini sekinlashtirishi va gemorroyni kuchaytirishi mumkin.
3. Jismoniy faollikning yetishmasligi
Erkaklar orasida ofis ishlarida uzoq vaqt o‘tirish ko‘proq uchraydi. Bu tomirlar atrofidagi bosimni oshirib, qon aylanishini yomonlashtiradi va gemorroyning rivojlanishiga olib keladi. Uzoq vaqt davomida o‘tirish gemorroyni kuchaytirishi mumkin, ayniqsa, bu o‘rindiq qulay bo‘lmasa.
4. Erkaklardagi belgilarning kuchliroq namoyon bo‘lishi
Erkaklarda gemorroy belgilari odatda og‘irroq kechadi, chunki ular ko‘pincha kasallikni e’tiborsiz qoldirib, davolanishni kechiktiradilar. Erkaklar odatda shifokorga kechroq murojaat qilishadi, bu esa gemorroyning kuchayishiga olib keladi.
Ayollarda gemorroyning xususiyatlari
Ayollarda gemorroy ba’zi o‘ziga xos omillarga bog‘liq bo‘lib, bu omillar erkaklarga qaraganda o‘ziga xos jihatlarga ega. Quyida ayollarda gemorroyning rivojlanishiga ta’sir qiluvchi omillar keltirilgan:
1. Homiladorlik
Ayollarda gemorroyning asosiy sababi homiladorlik davrida bachadonning kattalashishi va to‘g‘ri ichak atrofidagi tomirlarga bosim tushishidir. Homiladorlik davrida ayolning qon hajmi oshadi, bu esa tomirlarga qo‘shimcha bosim beradi. Shuningdek, homiladorlikda ich qotishi ham keng tarqalgan bo‘lib, bu gemorroyning kuchayishiga olib keladi.
2. Tug‘ruq jarayoni
Tug‘ruq paytida kuchanish va tos mushaklariga ortiqcha yuk tushishi gemorroyning rivojlanishiga sabab bo‘lishi mumkin. Tug‘ruq jarayonida to‘g‘ri ichak atrofidagi tomirlar kengayib, yallig‘lanadi, bu esa gemorroyni kuchaytiradi.
3. Gormonal o‘zgarishlar
Ayollar hayz ko‘rish davrida va menopauza vaqtida gormonal o‘zgarishlarni boshdan kechirishadi, bu esa ichak faoliyatiga ta’sir qilishi mumkin. Gormonal o‘zgarishlar ichak harakatini sekinlashtirishi, ich qotishini keltirib chiqarishi va gemorroyni kuchaytirishi mumkin.
4. Ayollarda gemorroyning yumshoqroq kechishi
Ayollarda gemorroy odatda yumshoqroq kechadi, chunki ular o‘z salomatliklariga ko‘proq e’tibor berishadi va shifokorga tezroq murojaat qilishadi. Shuningdek, ayollar gemorroyni oldini olish va yengillashtirish uchun to‘g‘ri ovqatlanishga va jismoniy mashqlarga ko‘proq ahamiyat berishadi.
Xulosa
Erkaklar va ayollarda gemorroyning sabablari va belgilari ko‘pincha o‘xshash bo‘lsa-da, ba’zi omillar kasallikning rivojlanishi va uning kechishiga ta’sir qiladi. Erkaklarda gemorroy og‘ir jismoniy mehnat, spirtli ichimliklar iste’moli va uzoq vaqt davomida o‘tirib ishlash bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. Ayollarda esa homiladorlik, tug‘ruq va gormonal o‘zgarishlar gemorroyning rivojlanishiga ta’sir qiluvchi asosiy omillardan biridir. Har ikkala holatda ham gemorroyni oldini olish uchun to‘g‘ri ovqatlanish, jismoniy faollik va shifokor bilan vaqtida maslahatlashish muhimdir.