Ich qotishi va gemorroyni yengillashtirish uchun dietalar
Ich qotishi va gemorroy ko‘plab odamlarda uchraydigan umumiy sog‘liq muammolaridan biri hisoblanadi. Ikkala holat ham bir-biriga bog‘liq bo‘lib, ich qotishi gemorroyni kuchaytirishi yoki uning rivojlanishiga olib kelishi mumkin. Shuning uchun to‘g‘ri ovqatlanish ich qotishini oldini olishda va gemorroyni yengillashtirishda muhim ahamiyatga ega. Bu maqolada ich qotishini va gemorroyni kamaytirishga yordam beradigan dietalar haqida ma’lumot beramiz.
Ich qotishining sabablari
Ich qotishi ko‘pincha noto‘g‘ri ovqatlanish va jismoniy faollikning yetishmasligi bilan bog‘liq. Quyidagi omillar ich qotishiga olib kelishi mumkin:
- Tolaga boy oziq-ovqatlarni yetarli iste’mol qilmaslik: Tola ichak harakatini yaxshilaydi va najasni yumshoqroq qiladi. Tola yetishmasligi ichaklarda najasning qattiqlashishiga va ich qotishiga olib keladi.
- Suv yetishmasligi: Tanada suyuqlik yetishmasa, najas qattiqlashadi va bu ich qotishini
- ku
chaytiradi.
- Kamharakatlik: Jismoniy faollikning yetishmasligi ichak faoliyatini sekinlashtiradi va ich qotishiga olib kelishi mumkin.
- Stress va hayot tarzi: Stress, noto‘g‘ri ovqatlanish va beqaror hayot tarzi ichak faoliyatiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi.
Gemorroyni yengillashtiruvchi va ich qotishini oldini oluvchi dietalar
Ich qotishi va gemorroyni yengillashtirish uchun to‘g‘ri ovqatlanish muhim. Quyida tavsiya etilgan oziq-ovqat mahsulotlari ichak harakatini yaxshilash, najasni yumshatish va gemorroydan kelib chiqadigan noqulayliklarni kamaytirishga yordam beradi.
1. Tolaga boy oziq-ovqatlar
Tolaga boy ovqatlar ichak harakatini normallashtiradi va ich qotishini oldini oladi. Ular najasni yumshoqroq qilib, hojatga chiqishni osonlashtiradi, bu esa gemorroyni yengillashtirishga yordam beradi. Quyidagi ovqatlar tola miqdori yuqori bo‘lgan oziq-ovqatlarga kiradi:
- Mevalar: Olma, armut, apelsin, banan va nok kabi mevalar yuqori tola miqdoriga ega. Bu mevalarni muntazam iste’mol qilish ichak faoliyatini yaxshilaydi.
- Sabzavotlar: Sabzi, brokkoli, ismaloq va qovoq tolaga boy sabzavotlar hisoblanadi. Sabzavotlarni iste’mol qilish ich qotishini kamaytirishga yordam beradi.
- Butun donli mahsulotlar: Bug‘doy noni, jo‘xori, kinoa va jigarrang guruch tolaga boy bo‘lib, ichak faoliyatini yaxshilaydi va gemorroyni yengillashtiradi.
- Dukkaklilar: Yasmiq, loviya, no‘xat va mosh kabi dukkakli mahsulotlar ichak harakatini yaxshilovchi tola bilan boyitilgan.
2. Suv va suyuqliklar
Suv ichak faoliyatini yaxshilash va najasni yumshatishda muhim rol o‘ynaydi. Yetarli miqdorda suv ichmaslik tanada suvsizlanish keltirib chiqaradi va najasning qattiqlashishiga sabab bo‘ladi, bu esa ich qotishiga olib keladi.
- Tavsiya: Kuniga kamida 8-10 stakan suv ichish ich qotishini oldini olishda va gemorroyni yengillashtirishda muhim hisoblanadi. Shuningdek, tabiiy meva sharbatlari, o‘simlik choylari va suyuq taomlar (masalan, sho‘rva) suyuqlik iste’molini ko‘paytirishga yordam beradi.
3. Probiotiklar
Probiotiklar ichakdagi foydali bakteriyalarni ko‘paytirib, ichak mikroflorasini yaxshilaydi. Bu ichak harakatini normallashtirish va ich qotishini oldini olishda muhim ahamiyatga ega.
- Tavsiya etilgan mahsulotlar: Yogurt, kefir, kimchi, kislayutka (tuzlangan karam) va boshqa fermentlangan mahsulotlar probiotiklar bilan boyitilgan. Ularni muntazam iste’mol qilish ichak harakatini yaxshilaydi va gemorroyni kamaytirishga yordam beradi.
4. O‘simlik moylari
O‘simlik moylari (masalan, zaytun moyi, zig‘ir urug‘i moyi) ichak harakatini yaxshilash va ich qotishini yengillashtirishda yordam beradi. Ushbu moylar ichakni yumshatadi va najasni osonroq chiqishini ta’minlaydi.
- Tavsiya: Har kuni salat yoki boshqa taomlarga bir-ikki osh qoshiq zaytun yoki zig‘ir urug‘i moyi qo‘shish gemorroyni yengillashtirish va ichak harakatini yaxshilashga yordam beradi.
5. Meva-sharbat va damlamalar
Tabiiy meva-sharbatlar, ayniqsa olma va o‘rik sharbatlari ichakni rag‘batlantiradi va ich qotishini kamaytirishga yordam beradi. Bundan tashqari, o‘simlik damlamalari (masalan, yalpiz, romashka choylari) ichak harakatini yaxshilashda foydali bo‘lishi mumkin.
- Tavsiya: Har kuni meva-sharbatlari ichish va damlamalarni ichishga odatlanish ichak faoliyatini yaxshilaydi va gemorroyni yengillashtirishda yordam beradi.
Nimalardan saqlanish kerak?
Ich qotishi va gemorroyni kuchaytiruvchi ba’zi oziq-ovqatlar va odatlardan saqlanish muhimdir. Quyidagilar ichak faoliyatini sekinlashtirishi va gemorroyni kuchaytirishi mumkin:
- Nosog‘lom oziq-ovqatlar: Fast food, qovurilgan ovqatlar va qattiq qayta ishlangan mahsulotlar ich qotishiga olib kelishi mumkin.
- Spirtli ichimliklar va kofein: Spirtli ichimliklar va kofeinli ichimliklar (masalan, qahva va qora choy) tanada suvsizlanishga olib keladi, bu esa ich qotishini kuchaytirishi mumkin.
- Shakarli va yog‘li mahsulotlar: Shirinliklar, pirojnoe va qandolat mahsulotlari ichak faoliyatini sekinlashtiradi va ich qotishini kuchaytirishi mumkin.
Xulosa
Ich qotishi va gemorroyni yengillashtirish uchun to‘g‘ri ovqatlanish muhim ahamiyatga ega. Tolaga boy oziq-ovqatlar, probiotiklar va yetarli miqdorda suyuqlik iste’mol qilish ichak harakatini yaxshilashga yordam beradi va gemorroyni yengillashtiradi. Shu bilan birga, nosog‘lom oziq-ovqatlar, spirtli ichimliklar va yog‘li mahsulotlardan saqlanish muhimdir. To‘g‘ri ovqatlanish orqali ichak faoliyatini yaxshilash va gemorroydan kelib chiqadigan noqulayliklarni kamaytirish mumkin.